İstanbul’daki en güzel tarihi yapıların başında neresi geliyor sorusunun cevabı büyük bir ihtimalle Dolmabahçe Sarayı olacaktır gezenler için. Dolmabahçe’yi adım adım keşfe çıkarken “Saray nedir?” sorusunun cevabını burada bulmanız son derece normal olacaktır.
Dünyanın en güzel saraylarından olan “Dolmabahçe Sarayı” büyüklüğü, işlemeleri ve dekorlarıyla oldukça büyük bir ihtişama sahip. Bu nedenle Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerini merak edenler ve tarihe meraklı olanların İstanbul‘da mutlaka gezmeleri gereken yerlerin başında burası gelmektedir. Bu yazımızda bize miras kalmış en güzel yapılardan olan “Dolmabahçe Sarayı” hakkında bilmeniz gereken her şeyi sizlere aktaracağız.
Dolmabahçe Sarayı Tarihçesi
Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid tarafından yaptırılan sarayın inşasına 1843 yılında başlanmış ancak 7 Haziran 1856 tarihinde hizmete açılmıştır. 13 yıl boyunca sarayın yapımını bekleyen Sultan Abdülmecid, burada ancak 5 yıl yaşayabilmiş ve daha sonra kardeşi Sultan Abdülaziz devleti buradan yönetmeye devam etmiştir. Sultan Abdülaziz’den sonra ise tahta oturan IV. Murat da burada yaşamıştır. Kısa bir süre sonra yönetime gelen II.Abdülhamit burada sadece 236 gün kalmış ve güvenlik açısından Yıldız Sarayı’na taşınmış yaklaşık 33 yıl devleti oradan yönetmiştir. II.Abdülhamit’in 33 yıllık saltanatı boyunca sarayda sadece yılda iki kez tören düzenlenmiştir. Kendisinden sonra tahta geçen VI. Mehmet ve Sultan Vahdettin de Dolmabahçe’yi değil Yıldız Sarayı’nı tercih etmişler. Yani Osmanlı Devleti döneminde saray sadece 22 yıl hizmet vermiş sonrasında ise sadece törenlerde kullanılmıştır. Bu nedenle Dolmabahçe Sarayı tarihi, Osmanlı dönemindeki hikayesiyle biraz hüzünlüdür.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte saray 1927- 1949 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı makamı olarak kullanılmış, Mustafa Kemal Atatürk İstanbul Ziyaretlerinde burayı ikametgah olarak tercih etmiştir. Bu dönemde yabancı devletlerin yönetimlerinde yer alan birçok önemli isim burada ağırlanmıştır. Saraydaki en anlam ifade eden olay ise 10 Kasım 1938 tarihinde Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün burada hayata ebediyen gözlerini yummuş olmasıdır. Atatürk’ün vefatı sonrasında da bir süre Cumhurbaşkanlığı makamı olarak kullanılan saray 1952 yılından itibaren haftada bir gün halka açılan saray 1984 yılı itibariyle müzeye dönüştürülmüştür.
Dolmabahçe Sarayı Hakkında Bilgi
Dolmabahçe Sarayı, savaş gemilerinin demirlediği ve daha sonrasında bataklığa dönem Beşiktaş’taki koyun üzerinde yaklaşık 250.000 m²lik bir alanda inşa edilmiştir. Boğaz boyunca 600 metre uzunluğunda olan saray Avrupa mimarî tarzıyla (Fransız Baroku, Alman Rokokosu, İngiliz Neo Klasizmi, İtalyan Rönesansı) Ermeni mimarlar Garabet Balyan ve oğlu Nikoğos’a yaptırılmış ve Avrupa’nın en gösterişli sarayları arasında yerini almıştır. Osmanlı’nın ekonomik olarak en darda olduğu dönemde yaklaşık 5.ooo.ooo altına mal olmasının yanında sarayda görev yapan yaklaşık 5.500 kişiyle birlikte yıllık maliyeti de 2.000.000 sterlini bulmuştur. Sarayın yapımında çalışan işçilere maaşları zamanında ödenememiş ve maaşlar yaklaşık 3-4 ay geriden ödenmiştir.
Simetrik bir plan dahilinde yapılan yapı toplamda üç kat olarak inşa edilmiştir. Sarayın temelinde ve dış duvarlarında masif taşları kullanılsa da tavan ve çatısı tamamen ahşaptan yapılmıştır. Sarayda toplamda yer alan 285 odası ve 43 salonun neredeyse tümünde tavanlar süslemeler ve resimlerle doluyken bunların işlenmesi sırasında kilolarca altın da kullanılmıştır. Hiçbir masraftan kaçılmadan ve dönemin tüm sanat zevkini yansıtacak bir şekilde yapılan süslemeler karşısında hayran olmamak mümkün değil.
Sarayın bir başka büyüleyici tarafı ise kullanılan mobilyalar ve eşyalar olmuştur. Diğer sarayların aksine mobilyalar, halılar, şamdanlar, avizeler, perdeler ve mutfak eşyaları dönemin Avrupalı zevklerine uygun olarak büyük bir ihtişamla seçilmiştir. Saraydaki tüm eşyalar ve iç süslemeler olduğu gibi orijinal bir şekilde günümüze kadar korunmayı başarmıştır. Sarayın dışı kadar büyüleyici bir güzelliği olan iç dekorasyonu ve eşyaları ziyaretçiler olarak yakından görme şansımız var.
Dolmabahçe Sarayı Bölümleri
Her ne kadar tek birbirine bitişik tek bina şeklinde yapılsa da aslında Dolmabahçe Sarayı üç bölüm şeklinde ayrılmaktadır. Saray, Padişah ve ailesinin bir arada yaşayabileceği, padişahın devlet yönetimini sürdürebileceği ve önemli günlerde yapılan törenlerde ev sahipliği yapabilecek bir ihtiyaca cevap vermek adına farklı bölümler içermektedir.
Sarayın bölümleri şu şekildedir:
1) Harem-i Hümayun: Padişahın ve ailesinin yaşadığı aynı zamanda kadın hizmetkarların odalarının bulunduğu bu bölüme uzunca bir koridor geçilerek ulaşılabiliyordu.
2) Selamlık (Mâbeyn-i Hümayun): Devletin yönetim işlerinin bulunduğu bölümdür. Devlet yönetiminde olanlara ve dış dünyaya açık olduğundan sarayın en görkemli yerlerinden birisi de burasıdır.
3) Tören Salonu (Muâyede Salonu): Ziyaretçileri ihtişamıyla etkisi altına alan ve tören salonu olarak bilinen “Muayede”ye görkemli bir kapıdan giriş yapılır. 56 sütunun taşıdığı ve hayranlık verici kubbesinin tam ortasında 750 ışıkla aydınlanan ve ağırlığı yaklaşık olarak 4.5 ton gelen bir avizeden insanın kendisini alması mümkün değildir. Dünya sarayları içerisindeki en büyük balo salonun da yer aldığı bu merasim salonunun görkemli olmasının yanında zeminin fırınlı ısıtma sistemi dikkat çeker.
Dolmabahçe Sarayı Ziyaret Saatleri
İstanbul’da görülmesi gereken yerlerin başında gelen müze pazartesi günleri kapalı olmaktadır. Pazartesi günü dışında haftanın diğer günlerinde müzeyi saat 09:00-16:00 arasında ziyaret edebilirsiniz.
Her ne kadar Dolmabahçe Sarayı’nın ziyaret saatleri bu şekilde belirtilmiş olmasına rağmen ziyaretçi sayısında bir kota olduğunu da hatırlatalım. Yoğun ziyaretlerin yapıldığı günlerde sarayın yıpranmaması ve misafirlerin sağlıklı bir tur yapmaları adına 16.00’dan önce saray ziyaretçilerine kapılarını kapatabilmektedir. Burayı ziyaret etmek isteyen okuyucularımıza en geç 12.00 ile 13.00 arasında burada olmalarını öneririz. Bilet sırasının oldukça uzun olması ve müzenin büyük olması nedeniyle bu saatlerde gelerek gezinizi ancak tamamlayabilirsiniz.
Müzenin bahçesinde telefon ya da kamera ile görüntü alınmasına izin verilmekle birlikte saray içinde her türlü cihazla çekim yapmak kesinlikle yasaktır. Müzelerin içinde görüntüleme yaptığınız anda görevliler tarafından sertçe uyarılmaktasınız. Çekimler ancak önceden izin almak ve Milli Saraylar Yönetmeliği’nde belirtilen tutarların ödenmesi kaydıyla yapılabilmektedir.
Dolmabahçe Sarayı Giriş Ücreti 2020
Abartmadan ve son derece objektiflikle övdüğümüz Dolmabahçe Sarayı’na gelmek isteyen ziyaretçilerimize iki kötü haberimizin olduğunu hemen söyleyelim. Bunlardan birincisi burası “Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı”na bağlı olduğundan kesinlikle “Dolmabahçe Sarayı Müzekart” ile ziyaret edilememektedir. İkinci kötü haberimiz ise girişte uygulanan yüksek fiyatlar…
2019 yılına ait Dolmabahçe Sarayı giriş ücretleri şu şekildedir:
Müze, ziyarete iki bölüm şeklinde açılmıştır: Haremlik ve Selamlık. Selamlığın giriş ücreti 60, haremliğin ise 30 TL’dir. Her ikisinin toplam fiyatı ise 90 TL’dir. Ancak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları Milli Saraylar’a %50 indirimli girdiklerinden ödeyeceğiniz tutarlar bunların yarısı olacaktır. Yani müzeye girişler sivil vatandaşlar için toplamda 45 TL‘dir.
Müzeye girişte çeşitli indirimler uygulanmaktadır. Öğrenciler sarayın tüm bölümlerine sadece 10 TL‘ye aldıkları biletlerle girebilmektedir. Ayrıca yönetmeliğe göre öğrenci tarifesinden “Öğretmenler, erler ve toplu gezi olması şartıyla emniyet ile askeri personeller” yararlanabilmektedir. Çeşitli tarihlerde ücretsiz girişlerin yapıldığı saraya 0-6 yaş arasında ile 65 yaş üstü olanlar yılın her günü ücretsiz giriş yapabilmektedir.
Dolmabahçe başta olmak üzere Milli Saraylar bünyesinde gezebileceğiniz tüm tarihi yapıların ziyaret saatleri ile giriş ücretleri hakkındaki bilgi tablosuna güncel olarak buradan bakabilirsiniz.
Dolmabahçe Sarayı Nerede / Nasıl Gidilir?
İhtişamıyla sizleri kendine hayran bırakacak Dolmabahçe Sarayı, Beşiktaş ilçe sınırları içinde yer alan Dolmabahçe Caddesi’nin üzerinde boğaza sıfır bir konumda bulunmaktadır. Sarayın çevresinde de “Saray Koleksiyonları Müzesi, BJK İnönü Stadyumu, Deniz Müzesi ve Bezmialem Valide Sultan Camii” gibi gezilecek yerler bulunmakla birlikte Beşiktaş’ın tarihi sokakları da bununla birlikte size hitap edecektir.
Peki “Dolmabahçe Sarayı’na nasıl gidilir?” sorusunun cevabını verelim. Anadolu Yakası’nda oturanlar Kadıköy ya da Üsküdar sahilinde kalkan vapurlarla yaklaşık 15 dakikalık yolculuk sonrasında Beşiktaş İskelesi’ne ulaşabilirler. Buradan da BJK Stadyumu’na doğru yaklaşık 5 dakikalık yürüyüş sonrasında müzeye gelebilirler.
Metrobüsle ulaşım sağlayacakların Zincirlikuyu Durağı’ndan Taksim araçlarına, Avrupa Yakası’nda otobüsle ulaşım sağlayacakların herhangi bir Beşiktaş-Kabataş otobüsüne binmeleri yeterli olacaktır. Kendi araçlarıyla ulaşım sağlayacaklar ise Google konumuna tıklayarak yol tarifi alabilirler.
⇒ Dolmabahçe Sarayı Videosu I İstanbul Gezilecek Yerler ⇐
Yorum yap