Türkiye’de en fazla ziyaretçi ağırlayan tarihi yapılardan biri olan Mevlana Müzesi ve Türbesi, Konya şehrinin turizmine önemli katkıda bulunmuştur. Mevlana Celaleddin Rumi’nin mezarının bulunduğu bu müze sadece Türk ziyaretçilerin yanı sıra Çinli, İranlı, Tayvanlı, Amerikalı ve Güney Koreli olmak üzere Dünya’nın dört bir yanından ziyaretçi akınına uğrar.
Mevlana Müzesi Tarihi
Hz. Mevlana Horasan’ın Belh şehrinde 1207 yılında dünyaya gelmiştir. Döneminde oldukça ünlü bir bilgin olan “Sultanül Ulema” olarak tanınan Bahaeddin Veled, Mevlana’nın babasıdır.
1229 yılında Mevlana, babası ve ailenin diğer bireyleri Konya’ya taşınmıştır. Hz. Mevlana Konya’ya taşındıktan sonra 1244 yılında Şems-i Tebrizi ile tanıştı, kendisini tasavvufi düşünce tarzına adadı.
Bugün müze olarak kullanılan alan tarihte Selçuklu Sarayı’nın Gül Bahçesi olan bahçe, Sultan Alaeddin Keykubat tarafından Mevlana’nın babası Sultan-ül Ulema’ya hediye edilmiştir.
Mevlana’nın babası Bahaeddin Veled 12 Ocak 1231 tarihinde vefat etmiş, türbedeki bugünkü yerine defnedilmiştir. Selçuklu Sarayı’nın Gül Bahçesi olan bu bahçeye böylelikle ilk defin işlemi gerçekleşmiştir.
“Sultan-ül Ulema” vefaatından sonra sevdikleri bir türbe yaptırmak ister. Mevlana ise “Gök kubbeden daha iyi türbe mi olur” diyerek istekleri kibarca reddetmiştir.
17 Aralık 1273 yılında Mevlana’nın ölümü ile birlikte Mevlana’nın oğlu Sultan Veled türbe yaptırmak isteyenleri kabul etmiştir.
“Kubbe-i Hadra” (Yeşil Kubbe) olarak bilinen tarihi yapı, dört fil ayağına üzerine (kalın sütün) Mimar Tebrizli Bedrettin tarafından oturtulmuştur. 19. yüzyılın sonuna kadar bu tarihi yapıya eklemeler devam etmiştir.
Mevlana Dergahı ve Türbe olarak faaliyet gösteren tarihi yapı 1926 yılından sonra “Konya Asar-ı Atika Müzesi” olarak hizmete başlamıştır. 1954 yılında ise teşhir ve tanzim işlemlerinde müze yeniden gözden geçirilmiş “Mevlana Müzesi” olarak ismi değiştirilmiştir.
Mevlana Müzesi Bölümleri
Müzenin avlusuna ulaşmak için “dervişan” kapısından giriş yapmalısınız. Kuzey ve batı taraflarına doğru sıra sıra dizilen tarihi yapıları görebilirsiniz. Güney yönünde ilerlediğiniz zaman Hürrem Paşa Türbesi, matbah bölümü ve Üçler Mezarlığı’nı görebilirsiniz.
Müzenin doğu tarafında ise semahane ve mescit bölümleri yer almaktadır.
Huzur- u Pir (Türbe)
Huzur-u Pir bölümüne geçiş yapabilmek için Gümüş bir kapıdan geçmelisiniz. Gümüş bir kapıdan içeri girdiğiniz zaman 350 m2 lik bir alan sizleri karşılar.
Külliyenin ilk yapısı olarak bilinen Kubbe-i Hadra, Mevlana ve diğer aile fertlerinin mezarlarının yer aldığı Kibabü’l Aktab, Horasan’dan gelen erlerin mezarlarının yer aldığı bölümler Huzur-u Pir kısmında bulunmaktadır.
Bu bölüme giriş yaparken bayanların başını kapatması gerekirken, içeri girerken ayakkabılarınızın çıkartılması gerekmektedir. İçeri de fotoğraf çekmenin yasak olduğunu hatırlatalım.
Huzur-u Pir bölümünde toplam da 65 adet mezar bulunmaktadır. Bahaeddin Veled’in soyundan gelme hanımlarla birlikte 55 kişi bulunurken, Mevlevilikle ün kazanan makam sahibi olan 10 kişinin de mezarı burada yer almaktadır.
Tilavet Odası
Arapça bir kelime olan Tilavet, Kuran-ı Kerim’de güzel ses ile usulüne uygun okuma anlamına gelir. Geçmişte bu oda içerisinde Kuran-ı Kerim okunduğu için buraya Tilavet odası denilmiştir.
Günümüzde Hat Dairesi olarak kullanılan bu bölüm içerisinde Mahmud Celalettin, Mustafa Rakım ve Hulusi gibi isimlerin meşhur hattatların levhaları bulunur. Sultan II. Mahmud’un yazdığı altın kabartmalı bir levha da içeride yer almaktadır.
Semahane
Semahane bölümü Kanuni Sultan Süleyman tarafından 16. yüzyılda yaptırtılmıştır. Semahane bölümü bu tarihi yapı müze olana dek kullanılmaya devam etmiştir. 1926 yılından bu yana uygun görülen duvarlarında işlenmiş tarihi halılar ile Mevleki musiki aletleri sergilenmektedir.
Mescit
Mescid bölümüne tarihi yapının Çerağ kapısından giriş yapabilirsiniz. Semahane ve Huzur-u Pir bölümlerinden bu bölüme geçiş yapabileceğimiz birer adet küçük kapı bulunmaktadır.
Mescit içerisinde yer alan vitrinlere serpiştirilen 10 adet cilt, hat ve tezhip numeleri bulunmaktadır. Bunun haricinde güney duvarı üzerinde çok değerli halı ve ahşap kapı numeleri sergilenmektedir.
Matbah
Tarihi yapının güneybatı kısmında yer alan Matbah, 1584 yılında Sultan III. Murat tarafından yaptırılmıştır.
Bu bölümde 1926 yılına kadar yemek ihtiyacı karşılanmaktadır. Bu bölümde yer alan mankenler ile somat denilen tahtada yemek yeme adabı anlatılmaya çalışılmıştır. Matbah bölümünün iki önemli işlevi vardır.
Yemek Kültürünün Öğretilmesi
Yemek Pişirilme Salonu
Mevlana Müzesi Ziyaretçi Saatleri
2014 yılından itibaren ücretsiz hale getirilen bu müze ve türbenin ziyaretçi saatleri kış ve yaz aylarında farklılık göstermektedir.
Mevlana Müzesi ve Türbesi giriş saatleri ;
Kış Aylarında : 09:00 ile 16:45
Yaz Aylarında : 09:00 ile 19:00
Kandil günleri ile Dini bayramlarda 20:00 ile 23:00 saatleri arasında açıktır.
Mevlana Müzesi Giriş Ücreti
Konya’nın simgesi haline gelmiş olan mistik havanın atmosferini içinize çekebileceğiniz türbeyle ilgili “Mevlana Müzesi Giriş Ücreti” ne kadar sorusu sıklıkla aranmaktadır. 2014 yılına kadar ücretli girişlerin olduğu müzeye 2014 yılından itibaren ücretsiz bir şekilde ziyaret edebilirsiniz.
Mevlana Müzesi Nerededir / Nasıl Gidilir?
1274 yılında yaptırılan bu tarihi yapıya 19. yüzyılın sonlarına kadar eklemeler yapılmıştır. Konya şehir merkezinde yer alan bu tarihi yapı zaman içerisinde şehrin göbeğinde kendisine yer bulmuştur.
Şehrin göbeğinde yer almasıyla birlikte ulaşım açısından oldukça kolaydır.
Mevlana Müzesi Açık Adres : Aziziye Mah, Mevlana Cd. No:1, 42030 Karatay/Konya
Özel Araç ile Ulaşım
Konya ilimize hangi taraftan giriş yaparsanız yapın yön tabelalarını takip ederek şehir merkezine kolayca ulaşabilirsiniz. Şehir merkezine ulaştıktan sonra müze tabelalarını takip etmeye başlayabilirsiniz.
Şehir merkezinden yaklaşık 10 dakikalık bir yol sonrasında kolayca bu müzeye ulaşabilirsiniz. Müzenin otopark alanı mevcuttur.
Tramvay ile Ulaşım
Konya Otogarı’nın hemen 100 metre yanında yer alan Tramvay Durağı’ndan çarşı yönüne doğru ilerleyen tramvayı kullanın, yarım saatlik yolculuğun sonunda Alaaddin Durağı’nda inin.
Durakta indikten sonra yön tabelarını takip edin, 5 dakikalık kısa bir yürüyüş sonrasında müzedesiniz.