Ülkeler arası seyahat etmenin en kolay yollarından bir tanesi olan yeşil pasaport ile anlaşmalı olan ülkelere rahatlıkla giriş yapabilirsiniz. Yeşil pasaport sahibi olan insanlar her zaman dikkatleri üzerine toplarlar ve gittikleri yerlerde büyük bir ilgi ve hizmet ile karşılaşırlar. Bu avantajlardan yararlanmak isteyen insanlarda bu pasaporta sahip olmak için gereken şartları sağlamaya çalışmaktadırlar. Yeşil pasaport kimlere verilir diye araştırdığımız zaman karşımıza çıkan ilk şey tabi ki kamu görevlisi olma şartı olmaktadır. Aşağıda bu konuya daha detaylı gireceğiz.
Yeşil Pasaport Kimlere Verilir?
Yeşil pasaport ile yabancı bir ülkeye giriş yaptığınız zaman size çok fazla sorgu sual etmezler. Çünkü politika ile yakından ilgili birisi olduğunuzu düşünerek, mümkün mertebe sizi uğurlamaya bakarlar. Sıra dahi kolay kolay beklemeyeceğiniz bu pasaporta sahip olmak herkese büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bu pasaporta sahip olabilmek ve ayrıcalıklardan yararlanmak için bazı şartları taşımanız gerekmektedir. Yazımızın bundan sonraki kısmında yeşil pasaportu kimler alabilir sorusunun detaylarına ineceğiz.
Genel olarak yeşil pasaport kamu görevlisi olarak görev yapan, yapmış ve emekli olmuş veya eski bürokrat olan kişilere verilmektedir. Detayları ise şu şekildedir.
- 2. Ve 3. Derece unvana sahip olan devlet memurlarına:
Buradan anlaşıldığı üzere yeni memur olmuş kişilere bu unvan verilmemektedir. Belirli bir süre boyunca devlet memurluğu görevi yapmış ve kademe olarak yükselmiş olan kişiler bu pasaportun avantajlarından faydalanabilmektedirler. Devlet memurluğunda bildiğiniz üzere en yüksek kademe 1. kademedir. Mesleğe ilk başlayan ise genel olarak 13. kademeden başlarlar. Ancak bu insanların yüksek lisans yapıp yapmadığına, askerlik ile ilişkisi olup olmadığına veya kaç senelik okullardan mezun olduğuna göre değişkenlikte gösterebilmektedir.
- TBMM eski üyelerine:
Görev süreleri boyunca siyah pasaport kullanan milletvekilleri, görevlerini tamamladıktan sonra isterlerse yeşil pasaport sahibi olabilmektedirler. Böylelikle bir siyah pasaport kadar ayrıcalıklara sahip olmasalar dahi yeşil pasaportun avantajlarından yararlanmaya devam etmektedirler.
- Eski bakanlara:
Yine milletvekilleri ile aynı imtiyazlara sahip olan bakanlarda görevleri süresince siyah pasaport kullanmaktalar. Görev süreleri sonunda ise istedikleri takdirde yeşil pasaporta sahip olabilmektedirler. Tek yapmaları gereken yeşil pasaport için başvuru yapmak olmaktadır.
- Emekli olan devlet memurları veya diğer kamu çalışanlarına:
Bu konudan tüm memurlar yararlanamamakta elbette. Emekli olmadan önce sahip olunan kadro derecesi yine 1., 2. ve 3. derece olan devlet memurları bu haktan yararlanabilmektedir. Eğer daha farklı kademelerde bulunuyorlarsa hiçbir şekilde bu pasaporta sahip olamazlar.
- Büyükşehir il, ilçe belediye başkanları:
Görev süreleri boyunca istedikleri zaman diliminde yeşil pasaporta başvurmak suretiyle anında bu haklardan yararlanabilirler. Görev süresi dolduktan sonra ise maalesef onlarda bu pasaporta sahip olamamaktadır.
- Emekli olan belediye başkanları:
Bu konuda karşımıza çıkan en önemli şart ise emekli olmadan önce 1. dereceden devlet memuru olmak zorunluluğudur. Görevleri süresince de yeşil pasaporta sahip olan bu kişiler, görev süresinin dolması akabinde de yine pasaportun avantajlarından yararlanabilirler.
- Devlet Sporcularına:
Herhangi bir branşta başarı sağlamış ve devlet sporcusu unvanı almış olan sporcularda yeşil pasaportun insanlara verdiği avantajlardan yararlanabilirler. Devlet sporcusu statüsünü ise genellikle atletler ve pehlivanlar alabilmektedir.
- Halkbank, Ziraat bankası veya Vakıfbank çalışanları:
Bilindiği üzere bu bankalar bir özelleştirme süreci geçirmiştir. Özelleştirme sürecinden önce bu bankalarda çalışan kişiler, eğer bu aşamadan önce yeşil pasaporta sahip olma özelliklerini sağlıyorlarsa onlara da bu pasaport verilmektedir.
- Yarı özel yarı devlet olan kuruluşlara:
%51 oranında devlete ait olan kuruluşlarda çalışan kişilerde bu haktan yararlanabilmektedirler. Burada diğerlerinden farklı olan şey ise SGK da emekli sandığına bağlı olma şartı aranmaktadır. Ayrıca 4603 sayılı iş kanunu çerçevesinde işlerini devam ettiren insanlarda bu pasaporta sahip olabilmektedirler.
- 15 yıllık kıdemi olan Avukatlara:
2019 yılının ekim ayında yayımlanan Resmi Gazete’de 15 yıllık çalışma süresini tamamlayan avukatlara da yeşil pasaport verilmesi yasalaştı. Avukatların bu pasaportan yararlanmalarında Türk Ceza Kanunu’nda belirtilen suçlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamındaki suçlardan herhangi ir soruşturmaya ve kovuşturmaya karışmaması şartı aranacak.
- Diğer:
Kadrosu olmayan ancak yine de emekli ödenekleri 1., 2. ve 3. derece üzerinden ödenen kişiler bu paranın emekli sandığına yattığını beyan ettikleri takdirde onlara da yeşil pasaport hakkı tanınmaktadır.
Ayrıca sözleşmeli olarak devlet memurluğu yapan insanlarda başvuru halinde bu pasaportu almaya hak kazanabilmektedirler.
- İhracat işi ile ilgilenen kişiler:
22.03.2017 tarihinde (henüz yeni sayılır) bakanlar kurulu kararıyla ihracatta belirli şartları sağlamış kişilere yeşil pasaport verilmesine hükmedilmiştir. Bu şartlardan bazıları ise şu şekildedir.
-Son 3 yıl boyunca yıllık ortalama 1 milyon $ ihracat yapmış firma temsilcilerine,
– Son 3 yılda ortalama 10-25 milyon dolar arasında ihracat yapan firmalara 2 adet,
– Son 3 yılda ortalama 25-50 milyon dolar arasında ihracat yapan firmalara 3 adet,
– Son 3 yılda ortalama 50-100 milyon dolar arasında ihracat yapan firmalara 4 adet,
– Son 3 yılda ortalama 100 milyon dolar üzerinde ihracata yapan firmaların temsilcilerine ise 5 adet bu pasaporttan verilmektedir.
Tabi bu haklardan yararlanabilmek için adli sicil kaydının temiz olması gerektiğini söylememize gerek yoktur sanırım. Ayrıca bazı suçlar haricinde devletin bütünlüğünü sarsıcı veya zedeleyici işlerle uğraşan, düzene karşı çıkan, hırsızlık, rüşvet veya dolandırıcılık gibi suçlardan hüküm giyenlerde bu pasaporttan yararlanamazlar.
Yeşil pasaport kimlere verilir yazımızın sonuna gelirken, sizlerde ülkeler arası seyahat ederken rahat bir dolaşım yapmak isterseniz eğer bu pasaporta sahip olmanızı tavsiye ederiz. Normal bir pasaport ile yaptığınız deneyim ve yeşil pasaport ile yaptığınız deneyim arasındaki farkın ne kadar çok olduğunu hemen anlayabilirsiniz.
Daha fazla bilgi almak ve daha detaylı bilgi için “Yeşil Pasaport” başlıklı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.